بچههای خوره تلویزیون، احتمالا توسری خور میشوند
بنا بر یک پژوهش، تماشای زیاد تلویزیون در کودکان نوپا، باعث میشود در نوجوانی و مدرسه جلوی قلدری و زورگویی آسیبپذیر باشند.
پژوهشی که به تازگی در نشریّهی تخصّصی رشد و رفتار کودک منتشر شده است، رابطهی بین تماشای تلویزیون در 29 ماهگی و زورشنوی (که توسّط خود شخص گزارش شده است.) در 12 سالگی را بررسی کرده است.
لیندا پگانی پروفسور دانشگاه مونترال در مقالهای که بر اساس پژوهش مشترک با همکاری بیمارستان کودکان سنت جاستین نوشته است، میگوید: “روش زندگی و عادتهایی از دورهی کودکی مانند تماشای تلویزیون که تعاملی و همراه تلاش نیستند، در آینده ممکن است منجر به کم و کاستیهایی در مهارتهای اجتماعی بشوند.”.
بنا بر یافتههای آکادمی اطفال آمریکا (AAP) کودکان این کشور به طور متوسّط روزی 7 ساعت را با سرگرمیهای رسانهای مانند تلویزیون، رایانه و دیگر وسیلههای الکترونیکی سر میکنند. و این استفادهی بیش از اندازه از رسانهها میتواند باعث ناتوانی در تمرکز، چاقی و مشکلهایی در آموزش و مدرسه بشود.
برخی از برآوردها حکایت از آن دارند که 40 در صد نوزادان در پنج ماهگی انواعی از ویدئوها را تماشا میکنند و این نسبت در دو سالگی به 90 در صد میرسد. در صورتی که گذران زمان جلوی یک پردهی نمایش، کودک را از تعامل با خانواده باز میدارد. تعاملی که نخستین راه پیش پای کودک برای پیشرفت اجتماعی است.
به گفتهی پروفسور پگانی، نوزادان با نشستن پای تلویزیون، در روند پیشرفت مشکلاتی پیدا میکنند که ممکن است در نوجوانی و مدرسه باعث شود جلوی قلدری و زورگویی آسیبپذیر باشند. این مشکلات و کاستیها مربوط به کارکردهایی از مغز هستند که درگیر حلّ مسائل شخصی، قواعد عاطفی و ارتباط اجتماعی مثبت میباشند.
دست آخر خانم پگانی اضافه میکند که تماشای تلویزیون ممکن است باعث ناتوانی در ارتباط چشمی شود که این خود سنگ بنا و پایهی دوستی و خود باوری در تعاملات اجتماعی است.
تماشای تلویزیون وقت مناسب برای بازی را میکشد.
پروفسور پگانی و همکاران در این پژوهش 991 دختر و 1006 پسر را از نوزادی تا نوجوانی تحت نظر داشتند. هنگامی که این نوزادان 29 ماهه بودند، عادتها و زمان تماشای تلویزیون آنها توسّط والدینشان گزارش میشد. و هنگامی که آنها کلاس ششمی شدند، خودشان به پرسشهایی پاسخ دادند و تجربههاشان در پذیرش زورگویی و کم آوردن در برابر قلدری را بازگو کردند. سپس عاملهای مخدوش کنندهای (مانند تواناییهای شناختی، رفتاری و درآمد خانواده) که میتوانست باعث افزایش احتمال پذیرش قلدری در نوجوانان باشد بررسی و کنار گذاشته شد. و در پایان دریافت پژوهشگران این بود که تماشای بیشتر تلویزیون در نوزادی باعث بیشتر شدن احتمال پذیرش زورگویی و قلدری در نوجوانی میشود.
پروفسور پگانی به روشنی آورده است که «در نوزدای هر گونه تغییر الگویی به اندازهی 53 دقیقه بیشتر در تماشای تلویزیون منجر به تغییر الگویی به اندازهی 11 در صد در پذیرش زورگویی و قلدری در کلاس ششم خواهد.»
سفارش AAP این است که کودکان و نوجوانان نباید بیش از یک تا دو ساعت مشغول تماشای تلویزیون یا دیگر سرگرمیهای رسانهای باشند. و افزایش این زمان تنها در صورتی صلاح است که محتوایی با کیفیّت خوب و مناسب برای رشد و پیشرفت دیده شود.
ایشان هم چنین میگویند که کودکان باید نیمی از 24 ساعت روز را به نیازهای اوّلیّه مانند خورد و خوراک و خواب بگذرانند. و زمان باقیمانده را صرف برقراری ارتباط و فعّالیّتهای پرمایه کنند.
پروفسور پگانی اهمّیّت بازی را به عنوان بخشی از این فعّالیّتها چنین تشریح میکند:
“بازی فعّالیّتی است که قالب پیش ساختهای ندارد و از همین روی پیگیری و همراهی روشن و مستقیمی نمیخواهد و به کودکان اجازه میدهد که خلّاق باشند و از طرفی به والدین فرصت میدهد تا با کودک خود آشنا شوند و درک و دریافت و روش برخورد آنها با دیگران را در سطح اجتماعی ببینند. و این رفتار تعاملی بازی، فرصتی میسازد تا رفتارهای اجتماعی ویژهای بهبود یابند و پیشرفت کنند.”
اگر بچّههای نوپا بیش از اندازه تلویزیون تماشا کنند، در حقیقت زمانی را از دست دادهاند که باید به فعّالیّت پرمایه و بازی در جمع بگذرانند.
این باور نیز شناخته شده و معتبر است که پذیرش زورگویی و قلدری در نوجوانان احتمال بروز مشکلات سلامت روانی مانند افسردگی و کمبود عزّت نفس را در دراز مدّت افزایش میدهد. و یافتههای این پژوهش تأکید میکنند که تماشای کمتر تلویزیون و پردههای نمایش راهی برای تأمین سلامت روانی کودکان در آینده است.
این پژوهشگر بر اساس بررسیهای ده ساله که ارتباطی آیندهنگر را نشان داده است، به پدران و مادران سفارش میکند که نیاز به شناخت و آگاهیهای مربوط به والدین جدّی است و باید توصیههای انجام شده توسّط آکادمی اطفال آمریکا (AAP) را بپذیرند و به کار ببرند.