تکليف پويا
تکيهي اصلي قدم در تکليف پويا روي بازتاب گرفتن از دانش آموز است. موضوعي که سالها است در آموزش مملکت ما فراموش شده است. به طوري که در کلاسهاي درس عموما دانشآموز دريافت کنندهي اطلاعات است. و به ندرت کار و فهم و وضعيت او بررسي ميشود. حتي پديدهي نو و فهيمانهي نمرهي مستمر هم اين مشکل را حل نکرده است. تکليف پويا به آموزگار کمک ميکند تا تکليف را به طور شبانه معين کند و دانشآموزان درست در بازهي زماني مشخص شده بايد به سراغ تکليف بروند و انجام بدهند. از همه مهمتر پويايي تکليف است. به اين معني که دانشآموز متناسب با پاسخ خود به تکليف، راهنمايي، تاييد يا پيامي ميگيرد تا بتواند در ادامه به نتيجهي درست برسد. در پايان نيز همهي تلاشهاي دانشآموز براي بازبيني آموزگار و مشاور و اولياي مدرسه ثبت ميشوند. (زمان، تعداد راهنماييهاي گرفته شده، موفقيت نهايي و ...) به اين ترتيب تصحيح و بازبيني تکليف وقتي از آموزگار نخواهد گرفت.
چند ويژگي از شيوهي اجرايي تکليف پويا
- تصحيح و تشخيص درستي پاسخ توسط سامانهي قدم (رايانه) و به دور از خطاهاي انساني
- اشتباه دانشآموز پايان کار نيست. با راهنماييها و توضيحاتي که به او گوشزد ميشود بايد دوباره يا سه باره تلاش کند.
- انجام به موقع تکليف نيز موردي است که قدم به آن پرداخته است. آموزگار پس از مشخص کردن محتواي تکليف زمان انجام آن را نيز تعيين ميکند. تا دانشآموزان آن را موکول به هفتهي بعد نکنند. يعني آموزگار ميتواند زمان انجام تکليف را تا دو روز بعد از ارائهي درس محدود کند و نه بيش تر.
- تهيهي فهرست دانشآموزان کلاس و نگهداري نمرههاي ايشان و انجام محاسبات روي ستونهاي مختلف نيز به کمک قدم انجام ميشود و اين گونه کارهاي وقتگير از دوش آموزگار برداشته ميشود تا او بيشتر به آموزش و کيفيت آن بپردازد.
- تحويل و نگهداري تکليفهاي تشريحي دانشآموزان نيز امکان پذير است. در اين صورت تصحيح تکليف به عهدهي آموزگار يا گروهي است که توسط مدرسه يا قدم تعيين شدهاند. (ارسال پروندههاي رايانهاي)
- امکان استفادهي انفرادي دانشآموز از اين خدمات و پرداخت هزينهها توسط سامانهي شتاب
- امکان خريد يک جاي اين خدمات (به شيوههاي مختلف) توسط مدرسهها و مراکز آموزشي براي دانشآموزان خود
از طرفي تکليف پويا به جاي کاغذ از رايانه و شبکه کمک ميگيرد و از ديد آموزشي مزيتهايي دارد که به اختصار آنها را فهرست ميکنيم.
- تکليف پويا نمايي يکسان ندارد و براي هر دانشآموز به شکلي پديدار ميشود. رايانه پرسش هر دانشآموز را با عددهايي متفاوت از ديگران آماده ميکند. مثال
- گاهي تکليف پويا چند بخشي است. اگر دانشآموز از پس بخش نخست بر نيامد، هنوز ميتواند با راهنماييها يا حتي ديدن پاسخ به سراغ بخشهاي ديگر برود. مثال
- تکليف پويا فعاليتهاي مهم ولي مغفول را زنده ميکند. چنان که رسم شکل از پايههاي انديشهي هندسي است ولي امکان پيگيري آن روي کاغذ کم است. آموزگار روي کاغذ چارهاي ندارد جز اين که مشت خود را باز کرده، از دانشآموز بخواهد ثابت کند که فلان پارهخط دو برابر ديگري است. تکليف پويا خيلي چالاکتر است. مثال
- تکليف پويا گاه و بيگاه يادآوري ميکند که روابط رياضي يا فيزيک روابطي در بارهي عددها هستند. هر ادعايي در اين دامنهها مربوط به عددها است. مثال
- تکليف پويا هنگام راهنمايي، چشمي به تندي رسيدن به پاسخ ندارد. بسيار تلاش ميکند تا دانشآموز بفهمد و برسد. از او ميخواهد تا معادلات برخورد را نوشته، حل کند. در راهنمايي بعدي با حوصلهي فراوان معادلات برخورد را مي نويسد تا او حل کند. مثال
- گاهي تکليف پويا از اشتباه دانشآموز ساده نميگذرد. از او ميخواهد به پاسخ خود مسؤولانهتر بينديشد. مثال
براي مشاهدهي چه گونگي پويايي اين تکليفها چند نمونهي زير را بررسي کنيد. بد نسيت تا در هر مورد چند بار پاسخ اشتباه بدهيد تا بازخوردها و پيامدهاي هوشمندانه را ببينيد. (اگر کاربر معتبر نيستيد، ميتوانيد به اين جا برويد و نشاني پست الکترونيک خود را بدهيد تا مشخصات کاربري برايتان فرستاده شود.)
- فاصلهی نقطه از خط
- خط مماس بر سهمي
- تعيين علامت چند جملهای 5
- جابجايي مميز
- تجزيه - ضرايب
- تجزيه - جواب آخر
- مثلّث شبه قائم الزاويه
- محاسبه طول ميانه
- هم نهشتي مثلث ها
- باورهاي ما
- کلمات مجرور
در زير ميتوانيد تصويرهايي از چند نمونه پرسش پويا را ببينيد.
پس از يک راهنمايي و اشتباه دوباره با رسم يک شکل از دانشآموز خواسته شده تا پاسخ خود را ارزيابي کند.
پاسخ دانشآموز درست بوده است. خلاصهاي از راه را ميبيند. شايد آموزنده باشد.
پاسخ دانشآموز درست بوده است و شکل براي او رسم شده است.
برخي از کلمات مجرور از قلم افتاده اند، بنا بر اين تذکّراتي داده شده است.
پس از سه راهنمايي، همان راهنماييها توضيح داده شده است.
پس از خطاي دانشآموز در بارهي اندازهي پاسخ او و انتظار واقعي شرحي آورده شده است.